အိပ္မက္ေစတန္

ဒီ blog အတြက္ စာမေရးၿဖစ္တာေတာင္ ေတာ္ေတာ္ႀကာသြားၿပီ။ အန္တီေဆာင္းကုိလဲ post တစ္ခုေလာက္ေတာ့ မႀကာခင္ေရးေပးပါမယ္လုိ႔ ကတိကလဲ ေပးထားေတာ႔ ဘယ္လုိ အေႀကာင္းအရာမ်ဳိးကုိေရးရရင္ ေကာင္းမလဲဆုိၿပီးစဥ္းစားေနတာနဲ႔တင္ အခ်ိန္က ကုန္ေရာ။ ဒီလုိနဲဘဲ အန္တီေဆာင္းကုိ Saturn ၿဂိဳလ္ ကုိပုိ႔လုိက္မယ္လုိ႔ ဆုံးၿဖတ္ လုိက္တယ္။ ဒီလုိဘာလုိ႔ ဆုံးၿဖတ္ရတာလဲ ဆုိတာ နည္းနည္းေလာက္ေတာ့ ရွင္းၿပခ်င္ပါ တယ္။ ပထမအခ်က္က အန္တီေဆာင္း ကမာၻ မွာရွိေနရင္ ပူညံပူညံနဲ႔ ေနာက္ထပ္ post ေတြ ထပ္ေရးခုိင္း ေနမွာစုိးလုိ႔။(ေနာက္တာပါ)။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ဒီ blog မွာ ကြ်န္ေတာ္အရင္ကေရးဖူးတဲ့ Asteroid တစ္ခုရဲ႔ လမ္းေႀကာင္းကုိ ေၿပာင္းယူၿခင္း ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္ နဲ႔ အခုေရးမယ့္အေႀကာင္းအရာနဲ႔ theoretically ခ်ိတ္ဆက္လုိ႔ ရေနတာရယ္ ေႀကာင့္ပါ။ ကြ်န္ေတာ္အဲဒီ post ကုိေရးတုန္းကေတာ့ တကယ္တမ္း asteroid တစ္ခုရဲ႔ လမ္းေႀကာင္း ကုိ ေၿပာင္း လုိ႔ရေလာက္မယ့္ trajectory design ကုိ ကုိယ္တုိင္ မတြက္နိုင္ ေသးပါဘူး။ အခုေတာ့ အဲလုိ trajectory design မ်ိဳး လုိအပ္ရင္ တြက္နိုင္မယ့္ algorithms ေတြ programs ေတြ ေရးသင့္သေလာက္ ေရးၿပီးၿပီဆုိ ေတာ့ စမ္းႀကည္႔ခ်င္ တာနဲ႔ဘဲ အန္တီေဆာင္းကုိ Saturn ကုိ ပုိ႔ ဖုိ႔ ဆုံးၿဖတ္လုိက္ေတာ့တယ္။ အဓိက ကေတာ့ စာဖတ္ပရိတ္သတ္အတြက္ ထူးၿခားတဲ့ Interplanetary trajectory design ေတြနဲ႔ မိတ္ ဆက္ေပးခ်င္လုိ႔ပါ။ ဒီေနရာမွာ European Space Agency က ၁၉၉၇ ခုနွစ္မွာ စ လြတ္ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ Saturn ၿဂိဳလ္ကုိ ေရာက္တဲ့ Cassini Spacecraft ရဲ့ trajectory ကုိ ေၿပာၿပ ခ်င္ပါတယ္။ Saturn ၿဂိဳလ္ကုိေရာက္ဖုိ႔ဆုိရင္ ကမာၻကေန တုိက္ရိုက္ပစ္နိုင္ဖုိ႔ လုံေလာက္ တဲ့ Velocity Impulse ကုိ ေပးနိုင္ဖုိ႔ဆုိရင္ ထည္႔ရမယ့္ ေလာင္စာနဲ႔တင္ ဘာပစၥည္း မွ ေစတန္ကုိ ေရာက္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ ESA က အသုံးၿပဳခဲ့တဲ့ Trajectory က ေတာ့ ေအာက္ပါအတုိင္းပါ။ Idaea ကေတာ့ ကမာၻကေန ေစတန္ၿဂိဳလ္ကုိ တုိက္ရိုက္ပစ္ မယ့္အစား လုိအပ္တဲ့ Velocity ကုိ Venus ၿဂိဳလ္ရဲ႔ ဆဲဲြအားကုိ လြဲအား အၿဖစ္ အသုံးၿပဳၿပီး ၿပန္ထြက္လာမယ့္ Spacecraft ရဲ႔ လမ္းေႀကာင္းကုိ ကမာၻရဲ့ဆဲြအား ဂ်ဴပီတာ တုိ႔ရဲ့ ဆြဲအားေတြနဲ႔ ထိမ္းၿပီး ေစတန္ၿဂိဳလ္ကို အေရာက္ သြားဖုိ႔ပါဘဲ။ အဲလုိသာ သြားနိုင္မယ္ဆုိ ရင္ အသုံးၿပဳရမယ့္ Energy က Venus ကုိသြားလုိ႔ရမယ့္ Energyသာသာဘဲကုန္ပါလိမ့္မယ္။

ဒီ Trajectory ရဲ့ အဓိက အားနည္းခ်က္ကေတာ့ ဒီလုိ Trajectory မ်ဳိး realize လုပ္ဖုိ႔ နွစ္ေတြအမ်ားႀကီးထပ္ထပ္ ၿပီး ေစာင့္ရမွာမုိ႔လို႔ပါ။ အဓိကကေတာ့ ဗီးနပ္စ္၊ကမာၻ၊ ဂ်ဴပီတာ နဲ႔ ေစတန္တုိ႔ရဲ့ အေနအထားပါဘဲ။ ဒီေနရာမွာ အေရးအႀကီးဆုံးကေတာ့ ဂ်ဴပီတာ နဲ႔ ေစတန္တို႔ရဲ႔ အေနအထားက ပုံမွာၿပထားတဲ့အတုိင္း အလုိက္သင့္ရွိဖုိ႔ပါဘဲ။ ဒီလုိမ်ဳိး ေနာက္တစ္ႀကိမ္ၿဖစ္ဖုိ႔ဆုိ၇င္ ဂ်ဴပီတာက ေနကုိ တစ္ပတ္ပတ္ၿပီး ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ေစတန္ ကုိ လုိက္မီခါနီး အခ်ိန္ပါ။ ဗီးနပ္စ္နဲ႔ ကမာၻ ရဲ့ အေနအထားကေတာ့ လုိအပ္သလုိ ကစားလုိ႔ လြယ္ပါတယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ ဗီးနပ္စ္နဲ႔ ကမာၻ တုိ႔ဟာ ဂ်ဴပီတာတုိ႔ ေစတန္တို႔ ေနကုိ ပတ္ေနတဲ့ velocity နဲ႔ ပုိၿပီးၿမန္တဲ့ velocity ေတြနဲ႔ ပတ္ေနလုိ႔ပါဘဲ။
ဒီေနရာမွာ အဲဒီ trajectory ရဲ့ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြကုိ ရဖုိ႔ကေတာ့ ခက္ခဲပါလိမ့္မယ္။ထုိ႔အတူဘဲ ရလာတဲ့ trajectory အတုိင္း သြားနိုင္မယ့္ Spacecrft ကုိ
တည္ေဆာက္ဖုိ႔လဲမလြယ္ပါဘူး။ trajectory design လုပ္ရာမွာေတာ့ ေအာက္ပါ theories
ေတြကုိ ပုိင္ပိုင္နိုင္နိုင္ ေပါင္းစပ္အသုံးၿပဳနိုင္မွအဆင္ေၿပမွာပါ။ အဒါေတြကေတာ့
1. Solving Lambert’s problem
2. Gravity assist trajectory design
3. Deep space maneuvers
4. Lowden’s Primer theory and their application တုိ႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္။
ပုံမွန္အားၿဖင့္ေတာ့ အဲဒီ trajectory ကုိ ေအာက္ပါအတုိင္း အပုိင္းလုိက္ ခြဲၿခားလုိ႔ရပါတယ္။
1. Earth-Venus
2. Venus-Venus
3. Venus-Earth
4. Earth-Jupiter
5. Jupiter-Saturn တို႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီတစ္ပုိင္းစီကုိ ရွင္းဖုိ႔ sub program ေတြေရးရာမွာ အထက္မွာေဖာ္ၿပထားတဲ့ theories ေတြကုိ ေပါင္းစပ္အသုံးၿပဳရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ ပထမေတာ့ ဒီလမ္းေႀကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ပါဝင္ မယ့္ အခ်ိန္အလိုက္ တည္ေနရာ၊ အလွ်င္ေတြကုိ သိနိုင္မယ့္ planetary နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ background programs ေတြ ရွိရမယ္။ ၿပီးရင္ အထက္မွာေဖာ္ၿပထားတဲ့ theories ေတြ ကုိသုံးမယ့္ subprograms ေတြရွိရမယ္။ ၿပီးရင္ trajectory အပုိင္းတစ္ခုစီအတြက္ subprograms ေတြရွိရမယ္။ ၿပီးရင္ေတာ့ Earth-Saturn သြားဖုိ႔အတြက္ အထက္ပါ subprograms ေတြကုိသုံးၿပီး global optimization problem တစ္ခုကုိ formulate လုပ္ၿပီး ရွင္းရမွာေပါ့။ ဒီေနရာမွာ ေအာက္ေဖာ္ၿပပါ objective function ကုိ minimize လုပ္ရမွာေပါ့။

ဒီ function ကေတာ့ vector X အေပၚမူတည္တဲ့ velocities impulses စုစုေပါင္းပါဘဲ။ vector X ကေတာ့ေအာက္ပါအတုိင္း ပါ။

အဒီ vector X မွာပါဝင္တဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ ဘယ္ေန႔ ဘယ္ရက္ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ကမာၻ ကေန velocity ဘယ္ေလာက္နဲ႔ စထြက္ရမယ္၊ ၿပီးရင္ လမ္းေႀကာင္းမွာ ဘယ္အခ်ိန္ ဘယ္ေနရာမွာ DSM ဘယ္ေလာက္ကုိ ဗီးနပ္စ္မေရာက္ခင္ ေပးမယ္၊ဗီးနပ္စ္ကုိ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ႀကာႀကာ ပ်ံသန္းမယ္၊ ဗီးနပ္စ္နားက ဘယ္ေလာက္အကြာအေဝးကေန ဘယ္ေလာက္အလွ်င္နဲ႔ ၿဖတ္ ပ်ံမယ္ စသည္ၿဖင့္ အပုိင္းတစ္ခုခ်င္းစီအလုိက္အဒီအခ်က္ ေတြအကုန္အၿပင္ ေနာက္ဆုံး ေစတန္ေရာက္ရင္ ဘယ္ေလာက္ Velocity နဲ႔ break လုပ္ရ မယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ေတြပါ။ အခုေစတန္သြားမယ့္ trajectory မွာဆုိရင္ အဲလုိအခ်က္မ်ိဳး (26) ခ်က္အေပၚ မူတည္ေနပါတယ္။ maths စကားနဲ႔ ေၿပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ decision vector ရဲ့ length က အရမ္းရွည္ေနေတာ့ objective function ကုိ minimize လုပ္ရမွာ မလြယ္ဘူးေပါ့။ local minimum ေပါင္း အမ်ားႀကီးရွိနိုင္ၿပီး အဲဒီအထဲကမွ global minimum ရွာရမွာကေတာ့ mathematical super challenge တစ္ခုပါဘဲ။ ယေန႔ေခတ္ မွာေတာ့ global optimization နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ methods ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးေပါ့။ ဥပမာအားၿဖင့္ဆုိရရင္ေတာ့
1. Genetic algorithms
2. Differential evolution algorithms
3. Particle swarm optimization စသည္ၿဖင့္ေပါ့ေလ။ ခက္တာက အဲဒီ method
ေတြက က်ြန္ေတာ္တုိ႔ formulate လုပ္ထားတဲ့ objective function ရဲ့ global minimum point ကုိ ရွာေတြ႔မယ္ဆုိတဲ့ warranty မရွိတာဘဲ။ က်ြန္ေတာ္တုိ႔ ရွင္းရမယ့္ ပုစာၦကလဲ သူ႔ maths စာအုပ္ေတြထဲမွာ ရွင္းၿပထားတဲ့ example မ်ိဳးမွမဟုတ္တာ။ ရွည္လ်ားေထြၿပား တဲ့ equations ေပါင္းေၿမာက္မ်ားစြာကုိ အပတ္ေပါင္းမ်ားစြာပတ္ထားတဲ့ subprograms ေပါင္း မ်ားစြာကုိ ေပါင္းစပ္ၿပီးေရးထားတဲ့ function ကုိ minimize လုပ္ရတာဆုိေတာ့လဲ ဘယ္လြယ္ပါ့မလဲ။ theory အရ အၿဖစ္နုိင္ဆုံး Initial guess ကုိေပးနုိင္ရင္ေတာ့ အေၿဖ
ေကာင္းေလးေတြရနိုင္တာေပါ့။
ဒီေနရာမွာ ကြ်န္ေတာ္ေၿပာခ်င္တာက အဲဒီ ခက္ခဲပါတယ္ဆုိတဲ့ Interplanetary trajectory optimization problem တစ္ခုကုိ ကြ်န္ေတာ္လဲ တည္ႀကည္႔ၿပီး ရွင္းလုိ႔ရလာ တဲ့ results ေကာင္းေလးေတြအေႀကာင္းပါ။ အဲဒါကေတာ့ Saturn ကုိ ESA က သြားတဲ့လမ္းေႀကာင္းလုိမ်ိဳး ဘယ္ေတာ့ ဘယ္ လုိ ထပ္သြားရင္ ရမယ္ဆုိတာပါဘဲ။ *****(အန္တီေဆာင္းေရ အခုကြ်န္ေတာ္ ေအာက္မွာ ေရးၿပမယ့္ အခ်ိန္ကန္႔သတ္ ခ်က္ေတြ လမ္းေႀကာင္းေတြအတုိင္း ေစတန္ၿဂိဳလ္ကုိ သြားရမယ္။ အထုပ္ၿပင္ထား။ ၿပီးရင္ေတာ့ တုိက္တန္ လ ေပၚက titanium ေပ်ာ္ရည္ေတြ ယူၿပီး ကမာၻ ကုိၿပန္လာ လုိ႔ရမယ့္ လမ္းေႀကာင္းကုိ ဆက္တြက္ၿပီးရင္ ၿပန္လာေခၚမယ္။)*****
ေစတန္ကုိသြားရမယ့္ အခ်ိန္ဇယားကေတာ့ေအာက္ပါအတုိင္းပါ။ ၂၀၁၈ ခုနွစ္၊ စက္ တင္ဘာလ၊ (၂) ရက္ေန႔မွာ ကမာၻ ကေနစထြက္ပါမယ္။ ေနာက္ထပ္ ရက္ေပါင္း (၁၄၃.၈) ရက္ မွာေတာ့ ဗီးနပ္စ္နားက ၿဖတ္ပ်ံပါမယ္။ ေနာက္ထပ္ရက္ေပါင္း (၃၉၇.၂) ရက္မွာ ဗီးနပ္စ္နားက ေနာက္တစ္ႀကိမ္ၿဖတ္ပ်ံပါမယ္။ အဲဒီဗီးနပ္စ္နားက ၿဖတ္ပ်ံလာမယ့္ ယာဥ္ဟာ ရက္ေပါင္း (၆၀.၄) အႀကာမွာ ကမာၻ နားကၿဖတ္ပ်ံၿပီး ေနာက္ထပ္ရက္ေပါင္း (၄၃၅.၄) ရက္မွာ ဂ်ဴပီတာၿဂိဳလ္နားကုိ ၿဖတ္ပ်ံၿပီး ေနာက္ထပ္ရက္ေပါင္း (၁၃၈၈.၄) ရက္မွာေတာ့ ေစတန္ၿဂိဳလ္ ကုိ ေရာက္မွာပါ။ အစအဆုံးဆုိရင္ေတာ့ ရက္ေပါင္း (၂၄၂၅.၂) ရက္ႀကာမွာ
ပါ။
ကမာၻနဲ႔ တၿခားၿဂိဳလ္ေတြရွိရမယ့္ ေနရာေတြက ေအာက္ေဖာ္ၿပပါ အတုိင္းပါ။

ဒီေနရာမွာ Rpl1AU ဆုိတာကေတာ့ ကမာၻကေန စထြက္တဲ့ အခ်ိန္ ကမာၻရွိရမယ့္ ေနရာပါ။ heliocentric ecliptic coordinate system မွာေရးထားတာပါ။ unit ကေတာ့ Astronomical unit ၿဖစ္ပါတယ္။ 1 AU ကုိ ၁၄၉၅၉၈၀၀ ကီလုိမီတာရွိပါတယ္။ Rpl2AU က ဗီးနပ္စ္နားကုိ ပထမအႀကိမ္ ၿဖတ္တဲ့အခါ ဗီးနပ္စ္ ရွိရမယ့္ေနရာပါ။ Rpl3AU က ဗီးနပ္စ္နားကုိ ဒုတိယအႀကိမ္ ၿဖတ္တဲ့အခါ ဗီးနပ္စ္ ရွိရမယ့္ေနရာပါ။ Rpl4AU က ဗီးနပ္စ္ ကေနအၿပန္ ကမာၻနားက ၿဖတ္တဲ့အခါ ကမာၻ ရွိရမယ့္ေနရာပါ။ Rpl5AU ကေတာ့ ဂ်ဴပီတာ နားက ၿဖတ္တဲ့အခါ ဂ်ဴပီတာ ရွိရမယ့္ေနရာၿဖစ္ၿပီးေတာ့ Rpl6AU ကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ေစတန္ကုိ ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေစတန္ရွိရမယ့္ေနရာပါ။
အဲဒီလုိ ၿဂိဳလ္ေတြနားက ၿဖတ္ပ်ံတဲ့အခါ ၿဂိဳလ္နဲ႔ အနီးဆုံးကပ္ရမယ့္ အကြာအေဝး ေတြကေတာ့ ေအာက္ပါအတုိင္းပါ။
*1000 ကီလုိမီတာ
ဗီးနပ္စ္(၁) 9.40426
ဗီးနပ္စ္(၂) 6.251800
ကမာၻ 8.249881
ဂ်ဴပီတာ 52678.53764129530
ေအာက္ေဖာ္ၿပပါဇယားကေတာ့ ၿဂိဳလ္တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုႀကား velocity impulse (Deep Space Maneuver) ေပးရမယ့္ ေနရာ၊ အခ်ိန္ နဲ႔ ပမာဏ ပါ။

ကမာၻ႔ဆဲြအားထဲကေန လြတ္သြားဖုိ႔ ပထမဦးဆုံး 4.064920 km/sec velocity impulse ေပးရမွာၿဖစ္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ဆုံး ေစတန္ၿဂိဳလ္ရဲ့ ပတ္လမ္းထဲကုိ ေရာက္ဖုိ႔ 0.5329656 km/sec velocity impulse ေပးရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ တၿခား trajectory နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြေတာ့ စာဖတ္သူတုိ႔ အာရုံေနာက္ကုန္မွာစုိးလုိ႔ ထပ္ၿပီး မေရးၿပေတာ့ပါဘူး။
ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ ဒီ trajectory ရဲ့ အားသာခ်က္ကုိေၿပာခ်င္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ဒီ mission တစ္ခုလုံးစာအတြက္ကုိ total velocity impulse 5.68047932 km/sec ပဲ ေပးရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီပမာဏဟာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ကမာၻမွာ လက္ရွိအသုံးၿပဳေနတဲ့ rocket ေတြနဲ႔ အေထာက္အပံ့ေပးလုိ႔ ရနိုင္မွာၿဖစ္ပါတယ္။ အဲေတာ့ လက္ရွိကမာၻမွာ ရွိတဲ့ rocket ေတြရဲ့ performance အရ ေစတန္ၿဂိဳလ္ကုိ တုိက္ရုိက္သြားဖုိ႔ မလြယ္ေသးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီလမ္းေႀကာင္း (trajectory) သာလ်င္ ေစတန္ၿဂိဳလ္ကုိ သြားဖုိ႔ အေကာင္းဆုံးပါ လုိ႔ေၿပာခ်င္ပါတယ္။ အဲဒါေႀကာင့္မုိ႔လုိ႔လဲ ESA က ဒီလမ္းေႀကာင္းမ်ိဳးကုိ တြက္ၿပီး လက္ ေတြ႔စမ္းသပ္ႀကည့္ၿပီးပါၿပီ။ ေစတန္ၿဂိဳလ္ကုိ ေနာက္ တစ္ႀကိမ္ ထပ္သြား လုိ႔ရနုိင္မယ့္ ကြ်န္ေတာ္ တြက္ခ်က္ရွာေဖြ ဒီဇုိင္းလုပ္ထားတဲ့ လမ္းေႀကာင္းကေတာ့ ေအာက္ပါအတုိင္း ပါလုိ႔ေၿပာရင္း ဒီ post ကုိ နိဂုံးခ်ဳပ္လုိက္ပါတယ္။

ဆက္လက္ႀကိဳးစားပါဦးမည္။
MTSSNRTY

Asteroid ဧ။္ ပတ္လမ္း ေၿပာင္းယူၿခင္း

အခုတပတ္ေတာ့ စာဖတ္သူမ်ားကုိ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က European Space Agency က ႀကီးမွဴးက်င္းပခဲ့တဲ့ 1st Global Trajectory Optimization Competition က Problem အေႀကာင္း ေၿပာၿပခ်င္ပါတယ္။ အရင္အ ပတ္ေရးခဲ့တဲ့ Planetary Defense နဲ႔လဲ ဆက္စပ္လုိ႔ရေအာင္လုိ႔ပါ။ Problem ကုိ Advanced Concept Team ကေန ထုတ္ၿပီးေတာ့ တစ္ကမာၻလုံးက ပညာရွင္အုပ္စုေတြ ဝုိင္းၿပီးတြက္ႀကတဲ့ၿပိဳင္ပဲြပါ။ Problem description ကေတာ့ ေအာက္ပါအတုိင္းၿဖစ္ပါတယ္။
Problem Description:
The main objective of the optimization is to maximize the change in the semi-major axis of the Asteroid 2001 TW229 subsequent to the impact of an electric propelled spacecraft.

1-The target
Consider the asteroid 2001 TW229 and its osculating orbital elements in the J2000.0
heliocentric ecliptic reference frame:
Asteroid 2001TW229
a (semi-major axis, AU): 2.5897261
e (eccentricity): 0.2734625
i (inclination, deg.): 6.40734
(argument of pericenter,deg.):264.78691
Ω (Right Ascension of the Ascending Node, deg.):128.34711
M (mean anomaly at epoch53600 MJD, deg.):320.47955

2-The spacecraft
Consider a nuclear electric propelled spacecraft with a wet mass of 1500 kg (dry mass can be
considered to be zero) and equipped with a thruster with the following capabilities: specific
impulse Isp=2500 sec., maximum thrust level T=0.04 N.

3-The mission
The spacecraft has to be transferred from Earth to the asteroid 2001 TW229 with a launch in
[3653-10958] MJD2000 (Modified Julian Date 2000), corresponding to years 2010 to 2030. The
maximum time of flight is 30 years. At arrival the quantity J=m_f*‖U ̂_(rel )*υ ̂_ast ‖ has to be
maximized, where f m is the final mass of the spacecraft, Urel is the velocity of the spacecraft
relative to the asteroid at arrival and ��ast is the heliocentric velocity of the asteroid. The launcher
available for the mission is able to provide a 2.5 km/sec escape velocity to the spacecraft with no
constraint on the escape asymptote direction. Consider also a constraint on the minimum allowed
heliocentric distance of 0.2 AU.

Probem ကေတာ့ Asteroid 2001 TW229 ရဲ့ ပတ္လမ္းကုိ ႏွစ္ ၃၀ အတြင္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လႊတ္တင္ ထားတဲ့ Spacecraft ရဲ့ ဝင္တုိက္တဲ့ အရွိန္နဲ႔ ေၿပာင္းလဲပစ္ဖုိ႔ပါဘဲ။ ဒီေနရာမွာ အဲဒီ Asteroid ရဲ့ Orbital Elemtents ေတြ ေပးထားတယ္။ အသုံးၿပဳလုိ႔ရမယ့္ Spacecraft ရဲ့ datas ေတြေပးထား တယ္။ ၿပီးေတာ့ mission design ၿပဳလုပ္ရာမွာ သုံးရမယ့္ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ေပးထားပါတယ္။
ဒီၿပိဳင္ပဲြကုိ ကမာၻအရပ္ရပ္ရွိ Space Agencies မ်ား တကၠသုိလ္မ်ားမွ ပညာရွင္ ၁၇ သင္း ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႀကပါတယ္။ JPL NASA က အသင္းက ပထမ၊ Spain က ၂ သင္းက ဒုတိယ နဲ႔ တတိယ၊ ကၽြန္ေတာ့ဆရာရ့ဲ အသင္းက စတုတၳ ရရွိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ စာဖတ္သူမ်ားထဲမွ စိတ္ပါဝင္ စားသူမ်ားအတြက္ အဒီတုန္းက လုပ္ခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ဆရာရဲ့ Presentation ကုိ မွ်ေဝေပးလုိက္ပါ တယ္။ အမတန္မွ ရွဳပ္ေထြးတဲ့ Trajectory Design ၿဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆုံး ကမာၻ ကုိ ပတ္မယ္။ ၿပီရင္ Venus အနား ကုိ သြားမယ္။ Venus ကေန ကမာၻအနားကုိ ၿပန္လာမယ္။ ၿပီးရင္ Venus အနားကုိ ၿပန္ သြားမယ္။ Venus ကေန ကမာၻအနားကုိ ၿပန္လာမယ္။ ၿပီးရင္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ကမာၻကုိ ထပ္ပတ္ မယ္။ ေနာက္ဆုံး Asteroid 2001 TW229 ကုိ အရွိန္ၿပင္းၿပင္းနဲ႔ ဝင္ေဆာက္ၿပီး အဲဒီ Asteroid ရဲ့ လမ္း ေႀကာင္းကုိ ေၿပာင္းပစ္မယ္ေပါ့။ အဲဒီ Trajectory design မွာ အသုံးၿပဳတဲ့ တခ်ိဳ႕ methods ေတြရဲ့ algorithms ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့မွာ ရွိေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ့္ Thesis နဲ႔ ကုိယ္ဆုိေတာ့ အဲေလာက္ရွဳပ္ ေထြးတဲ့ Problem မ်ုိး Formulate လုပ္ၿပီး Solve မလုပ္ဖူးေသးပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ Earth and Venus ကုိ အႀကိမ္ႀကိမ္ပတ္တယ္ဆုိတာက သူတုိ႔ရဲ့ ဆဲြအားေတြကုိ လဲြအားအၿဖစ္ ေၿပာင္းလဲအသုံးခ်တာပါ။
မလြယ္ေတာ့ မလြယ္ဘူးေပါ့ေနာ။ အမတန္မွ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတဲ့ Problem တစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္။
ေလ့လာႀကည့္ပါ။ စိတ္ဝင္စားလုိ႔ further study အတြက္ဆုိရင္ေတာ့ ေအာက္ပါ Internet webpage ဆီကုိ သြားလည္ႀကည့္ေပါ့။
http://www.esa.int/gsp/ACT/mad/pp/GTOC1/gtoc1.htm
Questions ေတြရွိလာလုိ႔ ေမးစရာရွိလာမယ္ဆုိရင္လဲ ဆက္သြယ္နိိဳင္ႀက ပါတယ္။ အတတ္နိဳင္ဆုံး သိသေလာက္ေတာ့ ႀကိဳးစားေၿဖႀကည့္တာေပါ့။
ကမာၻအရပ္ရပ္မွ ပညာရွင္မ်ား ဝုိင္းဝန္း တြက္ခ်က္ထားတဲ့ အႏၱရာယ္ၿဖစ္နိဳင္မယ့္ asteroids, comtes ေတြရဲ့ ပတ္လမ္းေတြကုိ ေၿပာင္းပစ္နိဳင္မယ့္ trajectory design ေတြ Facilities ေတြ ရွိပါတယ္ ဆုိတဲ့အေႀကာင္း သတင္းေကာင္းပါးလုိက္ပါတယ္။
ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ ကမာၻႀကီးကုိ Asteroids, Comets တုိ႔ ဝင္တုိက္လုိ႔ မီးေလာင္မွာတုိ႔ ေရႀကီး မွာတို႔ ေတြးၿပီးပူပင္ေနသူေတြအားလုံး ေႀကာင့္ႀကခပ္သိမ္း ေဝးႀကပါေစ လို႔ ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္းရင္း အဆုံးသတ္လုိက္ပါတယ္။

mtssnrty

Planetary Defense

Planetary Defense

အခုတပတ္ေတာ့ ဘာေရးရမယ္ စဥ္းစားရင္း အရင္တပတ္ပဲြဆူတုန္းက မသိလိုက္လုိ႔ ဝင္မ ပါလိုက္ရတဲ့ အေႀကာင္းအရာက ို ျပန္ဆြလိုက္တယ္ပဲဆိုပါေတာ့၊၊ တကယ္ေတာ့ ဒီ blog ေလးဟာ Myanmar Astonomy လု့ိ နာမည္ေပးထားေပမယ့္ စ လုပ္တဲ့သူဟာ သက္ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္က Specialist မ ဟုတ္ပါဘူး။ မိမိရဲ့ ဝါသနာအရ မအားလပ္တဲ့ႀကားက အားလုံးအတြက္ လုပ္ေပးတဲ့ ‘ခြန္း’ ကုိေတာ့ အတိုင္းအတာတခုထိေတာ့ အသိအမွတ္ၿပဳပါတယ္။ ေကာင္းတ့ဲ ဘက္ ကေတာ့ တစ္ခုေတာ့ ေတြးမိတယ္။ ‘ ကမၻာပ်က္မယ့္ေန႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ အၿမင္’ လိုမ်ိဳးတင္လိုက္တဲ့အတြက္ လူသိပိုမ်ားသြားတာကေတာ့ အၿမတ္တစ္ခုေပါ့။ ဒီေန့ေတာ့ အဲဒီ ပဲြဆူတုန္းက ဝင္ပါလုိက္ခဲ့ႀကတဲ့ စာ ဖတ္ သူအားလုံးကုိ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ Suggestions ေလးေပးလုိက္ပါတယ္။ ဆရာ ဝင္လုပ္တယ္လုိ႔ေတာ့ ထင္ မ ေနႀကနဲ႔အုံးေနာ္။ 1st year, 2nd year ေလာက္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ့ ၿမန္မာစာ ဆရာႀကီး တစ္ေယာက္ ေၿပာဖူးတဲ့စကားကုိေတာ့ အမွတ္ရမိတယ္။ အဲဒါကေတာ့ စကား ဝုိင္းတစ္ခုထဲကုိ မေသ ခ်ာဘဲ ‘ၿခင္းလူပ်က္’ ဝင္မလုပ္မိဘုိ႔ပါဘဲ။ ပိသာေလးနဲ႔ မဟုတ္ဘဲ အခ်ိန္တစ္ရာ အေလးနဲ႔ ေဘးကုိ ပစ္ခံရဖုိ႔က ဒီေခတ္ထဲမွာ အေတာ္နီးစပ္တယ္ ဆုိတာဘဲ။ အဲ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ‘ၿခင္းလူပ်က္’ ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လဲ အားလံုးကုိ ေၿပာခ်င္တာေလးေတြကုိေတာ့ ဒီေနရာကေန ေၿပာလုိက္ပါတယ္။

ပထမဆုံးအခ်က္ကေတာ့ Religiousness ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ Astrology ကုိ မူတည္ ေနပါတယ္။ အဲဒီ Astrology ဆုိတာကလဲ Astronomy ကုိ မူတည္ေနပါတယ္။ အဲေတာ့ အေၿခခံ အ က်ဆုံး Astronomy အေႀကာင္းကုိေတာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ အရာအားလုံး သက္ေသ မၿပေသးနုိင္တဲ့ အခိ်န္မွာ အထက္က အေႀကာင္းအရာ နွစ္ခုနဲ႔ မေရာေထြးခ်င္တာကေတာ့ အမွန္ပါ။ ပထမဆုံးအေနနဲ႔ ဆုိလုိသည္ကုိ မွန္ကန္ေသာ နားလည္မွူ မ်ိဳးရေအာင္လုိ႔ အရင္ႀကိဳးစားေစခ်င္ပါတယ္။ မွန္ကန္စြာ နားလည္ ၿပီးဆုိမွ ဒုတိယအေနနဲ့ ၿငင္းခ်င္တယ္ သုိ႔တည္းမဟုတ္ အႀကံေပးခ်င္တယ္ ဆုိရင္လဲ မွန္ကန္ေကာင္းမြန္ တဲ့ References ေတြေပးၿပီး ေဆြးေႏြးၿငင္းခုံ အႀကံၿပဳမွူမ်ား ၿပဳလုပ္ေစခ်င္ပါတယ္။

ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ Science ကုိ Games ေတြ စိတ္ကူးယဥ္ ပုံၿပင္ ဇာတ္လမ္း ေတြနဲ႔ မေရာေထြးေစဖုိ႔ပါဘဲ။ တခ်ိဳ႔ေသာ စိတ္ကူးယဥ္ ဇာတ္လမ္းေတြက တင္ၿပပုံ အရမ္းေကာင္းေနတဲ့ အတြက္ ထင္ေရာင္ထင္မွားၿဖစ္ၿပီး အမွတ္မွားတတ္ပါတယ္။ တခါတေလက်ရင္ေတာ့ အဲလုိစိတ္ကူးယဥ္မွူ ေတြကဘဲ Advanced ၿဖစ္တဲ့ missions ေတြ ၿဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စာဖတ္သူအေနနဲ့ လက္ရွိအေၿခအ ေနနဲ႔ နွဳိင္းယွဥ္ၿပီး ခ်ိန္ထိုးတြက္ဆ ယုံႀကည္မွတ္ယူရပါမယ္။ ဒီေနရာမွာ ႀကဳံႀကိဳက္လုိ႔ ဥပမာေလးတစ္ခု ေလာက္ေပးခ်င္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ၂၀၀၅ ခုနွစ္ေလာက္တုန္းက ၿမန္မာၿပည္မွာ ထုတ္တဲ့၈်ာနယ္တစ္ခု ရဲ့ အေမးအေၿဖ တစ္ခုကုိ ေၿပာခ်င္ပါတယ္။ ေမးခြန္းကေတာ့ ေလယာဥ္ေတြက ေၿပးလမ္းကေန စတင္ ပ်ံတက္ေပမယ့္ ဒုံးပ်ံေတြက်ေတာ့ ေထာင္တက္တာကုိ ၇ွင္းၿပေစခ်င္ပါတယ္ ဆုိတဲ့ေမးခြန္းပါ။ ေၿဖထားတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ ဖတ္ႀကည့္၇င္ေတာ့ Basic Theory ေတြနဲ့ အေတာ္ကုိ နီးစပ္တာကုိ ေတြ႔၇ပါမယ္။ အဆုံး မွာ References ေပးထားတာကုိ ဖတ္ႀကည့္ရင္ေတာ့ ဟာသတစ္ခုလုိ ၿဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဘာလုိ႔လဲ ဆုိေတာ့ သူေပးထားတဲ့ Reference က ၁၉၆၀ ေလာက္က စိတ္ကူး ယဥ္ စာအုပ္ တစ္အုပ္ၿဖစ္ေနလုိ႔ပါဘဲ။ဒီေနရာမွာ အားလုံးကုိ အႀကံေပးခ်င္တာက သိခ်င္ တတ္ခ်င္ စိတ္ပါ ဝင္စားတဲ့ လူငယ္ေလးေတြက ေမး လာၿပီဆုိရင္ ၿပန္လည္ေၿဖႀကားတဲ့ အခါမွာ မွန္ကန္တဲ့ References ေတြကုိ ညႊန္ၿပေပးဖုိ႔ပါဘဲ။ အဒါမွ သူတုိ႔အေနနဲ႔ further study ကုိ မွန္မွန္ကန္ကန္ဆက္လက္ လုပ္ ေဆာင္နိုင္မွာ ၿဖစ္ပါတယ္။

တတိယအခ်က္ကေတာ့ ‘ ကမၻာ ပ်က္မယ့္ေန႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ အၿမင္’ topic နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေၿပာခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ေခါင္းစဥ္တပ္မွားတယ္လုိ႔ဘဲၿမင္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႔ သူေတြက်ေတာ့လဲ အထဲမွာ ဘာေရးထားတယ္ဆုိတာ ေသခ်ာမဖတ္ေတာ့ဘဲ ေခါင္းစဥ္ကုိႀကည္႔ၿပီး ေၿပာ ခ်င္တာေတြ ေလွ်ာက္ေၿပာေတာ့တာပါဘဲ။ ဒုတိယအခ်က္အေနနဲ႔ ဝါသနာရွင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဖတ္မိ တဲ့စာအုပ္ မွားသြားတာမ်ိဳးေတြ အၿမဲၿဖစ္တတ္ပါတယ္ဆုိတာ သတိထားရပါလိမ့္မယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ scientific advisor မ်ိဳးရဲ႔ လမ္းညႊန္မွဳမ်ိဳးမွမရတာ။ ေခါင္းစဥ္တပ္ မွားတယ္ဆုိတာနဲ႔ ဥပမာ ေလး တစ္ခ ုေပးခ်င္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့လက ကၽြန္ေတာ္ အစိုးရစရိတ္နဲ႔ အၿခားၿမိဳ့ႀကီးတစ္ခုကို presentation လုပ္ဖုိ႔ သြားတယ္။ အားလုံးၿပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ရက္ထပ္ေနတယ္။ အဲဒီအတြက္လဲ ပိုက္ဆံတင္ေတာင္း တာခြင့္ၿပဳတယ္။ အမွန္တကယ္ကေတာ့ အဲဒီၿမိဳ့ထဲ ေလွ်ာက္လည္တာပါဘဲ။ ေခါင္းစဥ္တပ္ေတာ့ ‘ _____ ၿမိဳ့ျပ ယဥ္ေက်းမွဳ ဓေလ့ ထုံးတမ္း အစဥ္အလာနွင့္ ဖံြ႔ၿဖိဳး တုိးတက္မွဳမ်ားအား ေလ့လာၿခင္း’ ဆုိၿပီးတပ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္ဆုိလုိတာက ေခါင္းစဥ္တစ္ခု ေရြးခ်ယ္ၿပီးတပ္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ စည္းကမ္းေတြ၊ ဥပေဒေတြ၊ လူ႔ယဥ္ေက်းမွဳေတြ၊ ယုံႀကည္ကုိးကြယ္မွဳေတြ၊ စတာေတြနဲ႔ မဆန္႔က်င္ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ကုိေရးခ်င္တဲ့ အေႀကာင္းအရာတစ္ခုဟာ အထက္ပါအခ်က္ေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနမယ္ဆုိ ရင္ေတာင္ မဆန္႔က်င္မယ့္ ေခါင္းစဥ္မ်ိဳးေရြးခ်ယ္ၿပီး အထဲမွာမွ ကုိလုိရာကုိ အေရာက္ေအာင္ ေရးယူရမွာ ပါ။

ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ အဲဒီတုန္းက ေဆြးေႏြးေၿပာဆုိခဲ့ႀကတဲ့ စာဖတ္သူအားလုံးကုိ ကၽြန္ေတာ္တပ္တဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ဝုိင္းဝန္းေဆြးေႏြးေပးႀကဖုိ႔ Invite လုပ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တပ္မယ့္ေခါင္းစဥ္က planetary defense ဆုိတာပါဘဲ။ ခြန္းကုိ ဝုိင္းၿပီး မွန္ကန္စြာ (ၿငင္းႀကမယ္) ေဝဖန္ႀကမယ္ဆုိရင္ ဒီေဝါ ဟာရ ကုိေတာ့ သိရမယ္ေပါ့။ Astronomy ေလာကမွာေတာ့ ဒီေဝါဟာရဟာ ေခတ္စားလာခဲ့တာလဲ ႀကာ ခဲ့ပါၿပီ။ ဆုိလုိတာက ကမၻာ ႀကီးကုိ Asteroids, comets and large meteoroids တုိ႔ ဝင္တုိက္မယ့္ ရန္ကေန ဘယ္လုိကာကြယ္မလဲဆုိတာက စ တာပါ။ ဒီစာေႀကာင္းေလးကုိ ဖတ္ႀကည့္ပါ။ ‘ If a large asteroid or comet impacts the Earth, such an impact event might bring about the end of civilization.’ ဗမာလုိေတာ့ မၿပန္ ေတာ့ပါဘူးေနာ္။ စဥ္းစားႀကတာပါ။ ေဘးဆုိးႀကီးတစ္ခု မက်ေရာက္ခင္ မွာ ဘယ္လုိ ကာကြယ ္ရမယ္ဆုိတာကုိ ႀကိဳတင္ စဥ္းစားလုိ႔ ရေအာင္လုိ႔ပါ။ ကမၻာ႔ေၿမ၊ ေရၿပင္ ေတြေပၚ ကုိ အာကာသထဲက အစုိင္အခဲ ေတြက်ေရာက္ခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြကလဲ ရိွခဲ့တာကုိး။ ဒါနဲ႔ပတ္ သက္ၿပီးေတာ့ပဲ ဒီေန႔ Astronomy ေလာကမွာ Planetary defense ဆုိတဲ့ ေဝါဟာရက ေနရာတစ္ခု ရလာတာေပါ့။ Planetary defense နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တစ္ကမ္ဘာလုံးရဲ့ သေဘာထားက အတူတူ ပါဘဲ။ ဒီေနရာမွာ ဥပမာအေနနဲ႔ အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စုရဲ့ ဥပေဒကုိ နမူနာ အၿဖစ္ ၿပလုိက္ပါတယ္။

“

The U.S. Congress has declared that the general welfare and security

of the United States require that the unique competence of NASA be

directed to detecting, tracking, cataloguing, and characterizing

near-Earth asteroids and comets in order to provide warning and

mitigation of the potential hazard of such near-Earth objects to the

Earth.

The NASA Administrator shall plan, develop, and implement a Near-Earth

Object Survey program to detect, track, catalogue, and characterize

the physical characteristics of near- Earth objects equal to or

greater than 140 meters in diameter in order to assess the threat of

such near-Earth objects to the Earth. It shall be the goal of the

Survey program to achieve 90% completion of its near-Earth object

catalogue (based on statistically predicted populations of near-Earth

objects) within 15 years after the date of enactment of this Act.

The NASA Administrator shall transmit to Congress not later than 1

year after the date of enactment of this Act an initial report that

provides the following:

(A) An analysis of possible alternatives that NASA may employ to carry

out the Survey program, including ground-based and space-based

alternatives with technical descriptions.

(B) A recommended option and proposed budget to carry out the Survey

program pursuant to the recommended option.

(C) Analysis of possible alternatives that NASA could employ to divert

an object on a likely collision course with Earth.

”

၂၀၀၄ ခုနွစ္မွာ Planetary Defense Conference: Protecting Earth from Asteroids ဆုိၿပီး AIAA က စပြန္ဆာ လုပ္ၿပီး က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ပဲြဆူတုန္းက ဝင္ပါခဲ့ႀကတဲ့ သူေတြအားလုံး အဲဒီတုန္းက ဘာေတြေဆြးေႏြးခဲ့ႀကတယ္ ဘာေတြေႀကၿငာသြားတယ္ဆုိတာေတာ့ သိထားသင့္ႀကတယ္လုိ႔ အႀကံေပး လုိက္ပါတယ္။ အခ်ိန္ရရင္ ဝါသနာလဲ ပါမယ္ဆုိရင္ေတာ့ http://www.planetarydefense.info ကုိဝင္ႀကည့္ႀကပါ။ အနည္းဆုံးေတာ့ white paper ေလာက္ေတာ့ ဖတ္ႀကပါ။ အထဲက papers ေတြ presentations ေတြ မႀကည့္နိုင္ရင္ေတာင္မွ။ အဲလုိပဲ ၂၀၀၇ ခုနွစ္မွာ George Washington University မွာ Planetary Defense Conference လုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲဒီ Conference အၿပီး ထုတ္တဲ့ေႀကၿငာ ခ်က္ ကုိလဲ ေအာက္ပါ Internet web page မွာ ရနိုင္ပါတယ္။

http:// www.aero.org/conferences/planetarydefense/

အဲလုိပဲ ၂၀၀၉ ခုနွစ္မွာ IAA က ႀကီးမွဴးၿပီး ေတာ့ Spain က Granada ၿမိဳ့မွာ 1st IAA Planetary Defense : Protecting Earth from Asteroids ဆုိတာကုိ က်င္းပအုံးမွာပါ။ စာဖတ္သူတုိ႔ အေနနဲ႕ မွန္ကန္တဲ့ ေၿပာဆုိမွဳေတြ၊ ေဆြးေႏြးမွဳေတြ၊ ၿငင္းခုန္မွဳေတြကုိ ( ကၽြန္ေတာ္ေပးတဲ့ links ေတြ ဖတ္ၿပီးသြား မယ္ဆုိရင္) ၿပဳလုပ္လာနိုင္မယ္လုိ႔လဲ ယုံႀကည္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဒီ Myanmar Astronomy blog ေလးထဲမွာ ေဆြးေႏြးရင္းမွတဆင့္ တေန႔က်ရင္ အဒီ International Conference လုိမ်ိဳး အထိ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးနိုင္သည္အထိ ထက္ၿမက္ေပါက္ေရာက္တဲ့ ပညာရွင္တစ္ဦးထက္မနည္း ထြက္ေပၚ လာပါေစလို႔ ဆုမြန္ေကာင္း ေတာင္းရင္း အဆုံးသတ္လိုက္ပါတယ္။ ။

mtssnrty

My Presentation

Presentation for Shanghai

Publish at Scribd or explore others:

ေခတ္သစ္ ျဂိဳဟ္တုလႊတ္တင္မႈဆိုင္ရာ လမ္းေႀကာင္း တြက္ခ်က္ျခင္း

ေနာက္တစ္ခုအေနနဲ႔က အရင္ပို႔စ္မွာ ေျပာခဲ႔တဲ႔ အလုပ္ရႈပ္ေနတယ္ ဆိုတာနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ႔ The 3rd CSA - IAA conference on Advanced Space Systems and Applications, Shanghai မွာ စာေရးသူ ျပဳလုပ္ခဲ႔တဲ႔ Presentation ကို မွ်ေဝေပးလိုက္ပါတယ္။ ေခါင္းစဥ္ကေတာ႔ ‘Trajectory design for geostationary satellite insertion with the use of chemical upper stage and electric propulsion’ ပါ။ စိတ္ပါဝင္စားသူမ်ားနဲ႔ ေလ႔လာလိုသူမ်ား အသံုးတည္႔ေစဖို႔ မွ်ေဝေပးလိုက္ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ႔ geostationary satellite တစ္လံုးကို ကုန္က်စရိတ္ ပိုမို သက္သာစြာနဲ႔ ပစ္လႊတ္နိုင္ရန္အတြက္ chemical rocket နဲ႔ electric propulsion ကို ေပါင္းစပ္ အသံုးျပဳထားတဲ႔ trajectory ကို design လုပ္ျပဳလုပ္ရန္ ျဖစ္ပါတယ္။ Satellites ေတြ ပစ္လႊတ္ ရာမွာ chemical rocket ေတြ အသံုးျပဳျပီး ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ပစ္လႊတ္ နိုင္ခဲ႔တာကေတာ႔ ႀကာပါျပီ။ Electric Propulsion ကိုေတာ႔ Advanced ျဖစ္တဲ႔ mission ေတြမွာ စတင္အသံုးျပဳ လာႀကပါတယ္။ ESA, NASA တို႔ကေတာ႔ စမ္းသပ္ ပစ္လႊတ္ထားတဲ mission ေတြ ရွိပါတယ္။ Electric Propulsion က Chemical Rockets ေတြလို Thrust force မ်ားမ်ား မရနိုင္တဲ႔ အတြက္ transfer time က ႀကာျပီး ကမၻာကို အပါတ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပါတ္ျပီးမွ mission ျပီးေျမာက္မွာ ျဖစ္တဲ႔ အတြက္ အဲဒီ trajectory ကို design လုပ္ရာမွာ ခက္ခဲမွာေတာ႔ အမွန္ပါပဲ။ တစ္ကမၻာလံုးမွာ Electric Propulsion mission design ကို numerical results ေတြနဲ႔ ခ်ျပနိုင္တဲ႔ specialists က ရာဂဏန္း မရွိေသးဘူးလို႔ေတာ႔ ေျပာႀကတာပါပဲ။ စာေရးသူ အေနနဲ႔ CSA-IAA conference မွာ I’m Min Thein, Ph.D student of Moscow Aviation Institute, from Myanmar လို႔ အစခ်ီျပီး Presentation လုပ္ေတာ႔ အားလံုးရဲ႔ reaction က amazing ဆိုတာပါပဲ။ Italy က Professor တစ္ေယာက္က ျမန္မာနိုင္ငံသား တစ္ေယာက္က ဒီလိုမ်ိဳး trajectory design ကို ခ်ျပ ေဆြးေႏြး နိုင္တာကို amazing ျဖစ္ရပါတယ္ ဆိုျပီး နႈတ္ကကို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ စာဖတ္သူေတြ အေနနဲ႔ Presentation ကို ဖတ္ျပီး နားလည္ဖို႔ ခက္ခဲမယ္ ဆိုတာေတာ႔ သိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ခြန္းကိုေတာ႔ ေျပာထားဘူးပါတယ္။ Astronomy နဲ႔ ပါတ္သတ္တဲ႔ အေျခခံ သီအိုရီေတြ orbital mechanics နဲ႔ ပါတ္သတ္တဲ႔ အေျခခံေတြ၊ planetary mission design ေတြ အေႀကာင္း ေရးခ်င္တယ္ လို႔ပါ။ planetary mission ဆိုလို႔ စာေရးသူ အရူးထျပီး Mars mission နဲပ ပါတ္သတ္တဲ႔ calculation ေတြ algorithm ေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ဖူးပါတယ္။ ရယ္ေတာ႔ ရယ္ရတယ္။ ျမန္မာျပည္က လူတစ္ေယာက္က Mars ကို ကိုလိုနီ လုပ္နိုင္မယ္႔ trajectory design ေတြကို လိုက္ျပီး တြက္ေနတာ ဆိုေတာ႔။ ဒါနဲ႔ပဲ ပိုျပီးေတာ႔ actual ဆန္တဲ႔ direction တစ္ခုကို ေရြးျပီးေတာ႔ လုပ္လာခဲ႔တာ အခုလို presentation မ်ိဳးကို ကမၻာ႔ ပညာရွင္ေတြ အေရွ႔မွာ ခ်ျပ ေဆြးေႏြး နိုင္ခဲ႔ပါျပီ။ ဒီစာတမ္းမွာ Modified equinoctial orbital elements ကို သံုးထားပါတယ္။ equations ေတြ မနွစ္သက္တဲ႔ သူအတြက္ေတာ႔ မလြယ္ပါဘူး။ Optimal control theory နဲ႔ ပါတ္သတ္ျပီး Pontryajin’s maximum principle ကို သံုးထားျပီးေတာ႔ Boundary Value Problem ကိုေတာ႔ Analytical Approach နဲ႔ 3 unknowns and 3 equations ပံုစံရေအာင္ တြက္ယူထားပါတယ္။ Algorithm ရဲ႔ structure နဲ႔ ရရွိတဲ႔ Numerical results ေတြကိုလဲ ခ်ျပထားပါတယ္။ စိတ္ပါဝင္စားလို႔ further discussion အတြက္ ဆိုရင္ minnntheino@gmail.com ကို ဆက္သြယ္နိုင္ႀကပါတယ္။
ဝါသနာရွင္မ်ား အားလံုးကို ဖိတ္ေခၚပါတယ္။ Myanmar Society of Astronomy ျဖစ္လာဖို႔ အတြက္ စတင္ လိုက္ႀကရေအာင္။
mtssnrty
28.11.08

Presentation အတြက္ Download link

အရင္ရက္က တင္ခဲ႔တဲ႔ ပို႔စ္မွာ Dr. Takashi Mariyama ရဲ႔ presentation ကို တင္မေပးခဲ႔ မိပါဘူး။ အဲဒီ presentation ကို Embed လုပ္ျပီး ဒီမွာ တစ္ခါထဲ ျပဖို႔ က်ိဳးစားေပမယ္႔ အဆင္မေျပတဲ႔ အတြက္ Download link ကိုပဲ တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ စိတ္ဝင္စားသူမ်ား Download လုပ္ျပီး ေလ႔လာနိုင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ အေသအခ်ာ ျပင္ဆင္ျပီး ရင္ေတာ႔ ဒီမွာ တခါတည္း ျပနိုင္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ေအာက္က လင္႔ေတြမွာ Download ခ်နိုင္ပါတယ္။

ifile.it (power point) 2.3 MB

docs.google.com (pdf) 9.2 MB

ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။

mtssntry

National Disasters Reduction and Relief ( Satellites applications points of view )

အားလံုးပဲ မဂၤလာပါ။ Contributors Lists ထဲမွာ ထိပ္ဆံုးက ပါေနေပမယ္႔ ဘာမွ မေရးျဖစ္တာကို အားေတာ႔ နာမိပါတယ္။ ခြန္းက invite လုပ္ျပီး ပို႔စ္ တင္ေပးဖို႔ ေျပာျပီးကတည္းက အလုပ္ကလည္း ရႈပ္ေနလို႔ ဘာမွ မေရးျဖစ္တာပါ။ Engineer4myanmar.com မွာေတာ႔ posts နွစ္ခု တင္ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမတစ္ခုက One method for boundary value solving နဲ႔ ကြ်န္ေတာ္႔ရဲ႔ ရာသက္ပန္ ဆိုတဲ႔ ပို႔စ္ ေတြပါ။ ခြန္းကိုေတာ႔ ဘာအေႀကာင္းေတြ ေရးခ်င္တယ္ ဆိုတာေတာ႔ ေျပာထားဘူးတယ္။ အခုေတာ႔ သူ႔ဆီမွာလည္း ဒီေရ အေႀကာင္းေတြ ေရးေနတာ ဆိုေတာ႔ အဲဒါေတြနဲ႔လည္း နည္းနည္း ဆက္စပ္လို႔ ရ ေအာင္ စာဖတ္သူမ်ားကိုလည္း မွ်ေဝခ်င္တာေလး တစ္ခုကို တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ႔ Chinese Society of Aeronautics နဲ႔ International Academy of Astronautics တို႔ ပူးေပါင္းက်င္းပတဲ႔ The 3rd CSA – IAA conference on Advanced Space Systems and Applications မွာ စာတမ္းဖတ္ခဲ႔စဥ္က ရခဲ႔တဲ႔ Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA) က Dr. Takashi Mariyama ရဲ႔ presentation ကို မွ်ေဝေပးခ်င္လို႔ပါ။ အဲဒီ Conference ရဲ႔ Round table section မွာ National Disasters Reduction and Relief ဆိုတဲ႔ ေတာ႔ပစ္ ကို Satellites applications points of view ကေန ေဆြးေႏြးႀကတာပါ။ တရုတ္က professors ေတြဟာ တရုပ္ျပည္မွာ ေျမ ငလွ်င္ႀကီး လႈပ္ခဲ႔စဥ္တုန္းက ႀကံဳေတြ႔ခဲ႔ရတဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳေတြကို အေသအခ်ာ ရွင္းျပသြားႀကပါတယ္။ ဆိုလိုရင္းကေတာ႔ Satellites ေတြသံုးျပီးေတာ႔

၁ ။ National disaster မ်ိဳး ျဖစ္လာမယ္႔ အေျခအေနမ်ိဳးကို ႀကိဳတင္ warning ေပးရန္။ (ဒီေနရာမွာ Cyclone တို႔ Tsunami တို႔လိုမ်ိုးကိုေတာ႔ metrological satellites ေတြကေန warning ေပးနိုင္မယ္။ အနာဂတ္ plan ေတြ systems ေတြ အေႀကာင္း ခ်ျပ ေဆြးေႏြးသြားႀကပါတယ္။
၂။ National disaster မ်ိဳးျဖစ္လာျပီဆိုရင္ satellites ေတြသံုးျပီး damage Area, damage conditions ေတြကို တြက္ခ်က္ရန္။ (ဒီေနရာမွာ damage area၊ damage conditions ေတြေပၚမူတည္ျပီး လိုအပ္ရင္ လိုအပ္သလို 3 dimensional ပံုေဖာ္ျခင္း၊ high resolution images မ်ား ရယူျခင္းေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ႔ႀကပါတယ္။
၃။ Satellites ေတြရဲ႔ အကူအညီနဲ႔ National disaster နဲ႔ ပါတ္သတ္တဲ႔ information ေတြကို Government body နဲ႔ other NGO ေတြကို report လုပ္ျခင္းေတြကို ခ်ျပ ေဆြးေႏြး သြားႀကပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ Government body နဲ႔ other NGO ေတြ အေနနဲ႔ disaster နဲ႔ ပါတ္သတ္တဲ႔ information ကို အတိအက် အေသးစိပ္ သိရွိနိုင္မွာ ျဖစ္တဲ႔ အတြက္ မွန္ကန္တဲ႔ decisions ေတြ ခ်မွတ္နိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Disaster ျဖစ္လာျပီ ဆိုရင္ေတာ႔ ေအာက္ပါ အစီအစဥ္ ေတြက မလြဲမေသြ ခ်မွတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

(၁) ကယ္ဆယ္ျခင္း
(၂) ေျပာင္းေရႊ႔ေနရာခ်ထားျခင္း
(၃) ကူညီေထာက္ပံ႔ေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း
(၄) ေဒသျပန္လည္ဖြ႔ံျဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း

အဲလိုမ်ိဳး Emergency အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ေကာင္းမြန္မွန္ကန္ ျမန္ဆန္တဲ႔ decisions ေတြ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ဖို႔က ခက္ခဲမွာေတာ႔ အမွန္ပါပဲ။ အဲလို decisions ေတြ ခ်ဖို႔ အတြက္ လိုအပ္တဲ႔ information ကို satellites ေတြရဲ႔ အကူအညီနဲ႔ ရယူျပီး တရုပ္ငလွ်င္တို႔၊ New Olean ေရႀကီးတာေတြမွာ ေျဖရွင္းခဲ႔တာေတြကို conference မွာ ေဆြးေႏြးခဲ႔ႀကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဂ်ပန္က ပေရာ္ဖက္ဆာက သူ႔ရဲ႔ presentation မွာ Nagis ျဖတ္သန္းအျပီး ဧရာဝတီ ေဒသ ရဲ႔ အေျခအေနကို ေဆြးေႏြးသြားလို႔ conference အျပီးမွာ အဲဒီ ပေရာ္ဖက္ဆာဆီ ခ်ဥ္းကပ္ျပီး သူ႔ရဲ႔ presentation ကို ေတာင္းယူခဲ႔တာကို စာဖတ္သူမ်ားကို မွ်ေဝေပးလိုက္တာပါ။ ဖတ္ႀကည္႔ပါ။ The disaster risk management cycle လိုမ်ိဳးက သိထားမယ္ဆိုရင္ အက်ိဳးမ်ားနိုင္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုး အေနနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ နိုင္ငံ အေနနဲ႔ လက္ရွိအေျခအေနမွာ satellites ေတြ အသံုးမျပဳနိုင္ ေသးေပမယ္႔ ေနာက္ေနာင္ အခ်ိန္ေတြမွာ Disaster ေတြနဲ႔ ပါတ္သတ္ျပီး warning ေပးနိုင္ဖို႔ ၊ ျဖစ္လာခဲ႔လို႔ ရွိရင္လည္း ကယ္ဆယ္ျခင္း၊ ေျပာင္းေရႊ႔ေနရာခ်ထားျခင္း၊ လိုအပ္ေသာ အေထာက္အပံ႔ပစၥည္းမ်ားကို ပို႔ေဆာင္ျခင္း ၊ ျပန္လည္ဖြ႔ံျဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း အစီအစဥ္ေတြကို လုပ္ေဆာင္နိုင္ဖို႔ အတြက္ လိုအပ္တဲ႔ information ေတြကို အခ်ိန္တို အတြင္း ရနိုင္မယ္႔ ကိုယ္ပိုင္ satellites မ်ား ရွိလာနိုင္ေရး အတြက္ ဝိုင္းဝန္း ႀကိဳးပမ္းႀက ေစလိုေႀကာင္းပါ။

mtssntry
21.11.2008