ေန (The Sun)

ေရွးေခတ္အခါေတြတုန္းကေတာ႔ သူ႔ကို နတ္ဘုရားတစ္ပါးလို႔ ထင္ခဲ႔ႀကပါတယ္။ တကယ္ေတာ႔ သူဟာ က်ေနာ္တို႔ ေနစႀကာ၀ဠာရဲ႔ နွလံုးသည္းပြတ္ ျဖစ္သလို တစ္စုတည္း ျဖစ္ေအာင္ စုစည္းေပးတဲ႔၊ အပူ အလင္း နဲ႔ အသက္ဇီ၀ ျဖစ္တည္မႈအတြက္ မရွိမျဖစ္ အေရးႀကီးတဲ႔ တစ္ခုတည္းေသာ အရာပါ။ သူကေတာ႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႔ ေန႔ေတြကို ဖန္ဆင္းေပးေနတဲ႔ ေနမင္းႀကီးပါပဲ။ သူ႔ရဲ႔ သမိုင္းဦးဟာ လြန္ခဲ႔တဲ႔ နွစ္သန္း ၅၀၀၀ ေလာက္မွာ စတင္ခဲ႔တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အရမ္းကို ႀကီးမားလြန္းတဲ႔ ႀကယ္ႀကီးတစ္လံုး ေပါက္ကြဲရာက စခဲ႔ပါတယ္။ ႀကီးမားျပင္းထန္ လွတဲ႔ ေပါက္ကြဲမူအရွိန္ေႀကာင္႔ ေပါက္ကြဲမႈ လိႈင္းေတြဟာ လြင္႔စင္ ထြက္လာတဲ႔ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ တိမ္တိုက္ေတြရဲ႔ ဦးတည္ရာအတိုင္း စႀကာ၀ဠာ အနွံ ျပန္႔ထြက္သြားပါတယ္။ လြင္႔စဥ္ထြက္လာတဲ႔ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ တိမ္တိုက္ဟာ ျဒပ္ဆြဲအားေႀကာင္႔ ခရုပတ္ပံု ၀ိုင္းပတ္ ေခြဖြဲ႔ေနတဲ႔ တိမ္တိုက္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲလာျပီးေတာ႔ အလည္မွာ nuclear core တစ္ခု ေပၚလာပါတယ္။ အဲဒီ core ဟာ ေနပါပဲ။ အဲဒီလိုနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႔ ေနမင္းႀကီး ေမြးဖြားလာခဲ႔ပါတယ္။ အဲဒီလိုပါပဲ ေဘးက ၀ိုင္းပါတ္ ေနတဲ႔ ဓါတ္ေငြ႔ေတြက ေန ျဂိဳဟ္ေတြ လေတြ ေမြးဖြားခဲ႔ပါတယ္။ ေအာက္ကပံုမွာ ေနေပါက္ဖြားလာပံု အဆင္႔ဆင္႔ကို ျပထားပါတယ္။

ေနဆိုတာ ႀကယ္တစ္လံုး ပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔အတြက္ေတာ႔ စြမ္းအင္မီးျပတိုက္ လို႔တင္စားနိုင္တဲ႔ ႀကယ္တစ္လံုးေပါ႔။ က်ေနာ္တို႔ ကမၻာေပၚက သက္ရွိမ်ားအားလံုးရဲ႔ ျဖစ္တည္မႈဟာ သူ႔အေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ သူက ကမၼာႀကီးကို ပူေႏြးေစတယ္၊ အလင္းေရာင္ေတြ ေပးတယ္။ သူ႔ဆီက တိုက္ရိုက္ရတာမဟုတ္တဲ႔ လွ်ပ္စစ္မီး အလင္းေတြ၊ ယာဥ္ေတြသံုးစြဲတဲ႔ ေလာင္စာဆီနဲ႔ စက္ရံုက ေက်ာက္မီးေသြး ဆိုတာေတြ အားလံုးဟာလည္း သူ႔ဆီက ရတဲ႔စြမ္းအင္ကို သဘာ၀က သိုေလွာင္ေပးထားတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ႔ စြမ္းအင္ အားလံုးရဲ႔ (အဏုျမဴစြမ္းအင္က လြဲလို႔) ပင္မရင္းျမစ္ဟာ ေနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႔အတြင္းပိုင္းမွာ အပူခ်ိန္ ၁၅သန္းဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ေလာက္ ပူေနျပီးေတာ႔ nuclear fusions ျဖစ္စဥ္ အဆက္မျပတ္ ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။ hydrogen atom နွစ္လံုးကေန helium atom တစ္လံုးအျဖစ္ ေျပာင္းတဲ႔ ျဖစ္စဥ္ပါ။ စကၠန္႔တိုင္း စကၠန္႔တိုင္းမွာ ေနဟာ သူ႔ျဒပ္ထုေတြထဲက တန္ခ်ိန္၄သန္း ေလာက္ ကို energy အျဖစ္ေျပာင္းလဲစြန္႔ထုတ္ေနတာပါ။ သူ႔ရဲ႔ ဗဟိုခ်က္မက ထုတ္ေနတဲ႔ အဲဒီစြမ္းအင္ေတြ သူ႔ မ်က္နွာျပင္ေပၚကို ေရာက္လာဖို႔ နွစ္တစ္သန္းေလာက္ ႀကာတာပါ။ ကီလိုမီတာ သန္း၁၅၀ ေလာက္ အကြာက ကမၻာကေတာ႔ အဲဒီစြမ္းအင္ကို ရဖို႔ ၈မိနစ္ခြဲေလာက္ ႀကာပါတယ္။ အလင္းအလွ်င္နဲ႔ ေရာက္လာတဲ႔ အဲဒီစြမ္းအင္ကို sunlight လို႔ပဲ လြယ္လြယ္ေလး နာမည္ တတ္ထားႀကပါတယ္။ အဲဒီ sunlight ကို spectrum နဲ႔ ေရာင္စဥ္ခြဲႀကည္႔ရင္ ေအာက္ကပံု အတိုင္း ျမင္ရမွာေပါ႔။ အဲဒီ ေရာင္စဥ္ခြဲတဲ႔ နည္းနဲ႔ ေနမွာ 73% hydrogen, 24% helium နဲ႔ အျခားေသာ ျဒပ္စဥ္ေတြ ပါ၀င္ေႀကာင္း ပညာရွင္ေတြ ေဖာ္ထုတ္ခဲ႔ႀကပါတယ္္။